floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Rubus caesius
 
Altunhüseyin / Pülümür / Tunceli - Eylül 2019 © Ahmet Demirtaş
Rubus caesiusRubus caesiusRubus caesiusRubus caesiusRubus caesius
Gözlem bildir
Büküzümü
Rosaceae / Rubus / Rubus caesius
mapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmap
Büküzümü (Rubus caesius) Gülgiller (Rosaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Çatalca-Kocaeli, Güney Marmara, Batı Karadeniz, Yukarı Sakarya, Orta Kızılırmak, Yukarı Fırat, Erzurum-Kars, Yukarı Murat-Van, Hakkari, Adana alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 800-2000 m yükseklikler arasında genellikle dere boylarında, gölgeli veya güneşli alanlarda gözlenebilirler.


Türkçe literatürde genellikle Büküzümü olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde karamuk, karamık veya yabani böğürtlen olarak bilinir. Bilimsel olarak Rubus caesius L. şeklinde tanımlanır. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji


Orman ve fundalıklarda, yol, bahçe ve hendek içlerinde yetişen, 3m`ye kadar boylanabilen, herdem yeşil, çalı formlu veya sürünücü gövdeli bir türdür. Filizler uzun ve silindiriktir; yüzey beyaz toz granüller ile örtülü ve genellikle tüysüzdür; kısa, düz veya oraksı, narin sivri dikenlidir. Yapraklar üç yaprakçıklı birleşik formdadır; yaprakçıkların üst yüzeyi tüysüz, alt yüzeyi havlı, kenarları çifte dişlidir; yanal yaprakçıklar neredeyse sapsız, terminal yaprakçık saplı, yumurtamsı ve sıklıkla kısaca lobludur; stipül mızraksı formdadır. Çiçeklenme Mayıs-Ağustos ayları arasında gerçekleşir; çiçeklenen sürgünler dik, 15-40 cm uzunlukta, havlıdır, ayrıca yaprak koltuklarından, kısa, 2-6 çiçekli yalancı şemsiye kurullar da bulunabilir; çanak yapraklar yumurtamsı ve ince uçludur, yüzeyleri havlı-kaba tüylü, salgılı veya salgısız tüylüdür, meyvelenmeye doğru tüyler basıklaşır; taç yapraklar beyaz, eliptik-yuvarlağımsı ve 8-10 mm uzunluktadır. Erikçikler siyah, yüzeyleri beyaz toz granüller ile örtülüdür ve birbirlerine gevşekçe bağlıdır.


listMaplistPiclist

Gözlemler


Rubus caesiusGelincik /  Sinop
Ekim 2023 ©Serdar Ölez
Rubus caesiusAltunhüseyin / Pülümür / Tunceli 
Eylül 2019 ©Mustafa Gökmen
Rubus caesiusİdris Dağı / Kalecik / Ankara
Ekim 2015 ©Serdar Ölez
Rubus caesiusAltunhüseyin / Pülümür / Tunceli 
Eylül 2019 ©Ahmet Demirtaş
Rubus caesiusYenice / Karabük
Mayıs 2018 ©Serdar Ölez
Rubus caesiusGürün / Sivas
Ekim 2018 ©Selvinaz Gülçin Bozkurt vd.
Rubus caesiusKıbrıs / Mamak / Ankara
Aralık 2019 ©Serdar Aslan vd.
Rubus caesiusAnkara
Aralık 2015 ©İsmail Eker vd.
Rubus caesiusKüre / Kastamonu
Ekim 2022 ©Bilge Tunçkol ve ark.
Rubus caesiusKavaklı / Yenice / Karabük
Aralık 2019 ©Ahmet Aytekin ve ark.
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan Rubus türleri: R.caesius, R.canescens, R.caucasicus, R.caucasigenus, R.hirtus, R.ibericus, R.idaeus, R.leptostemon, R.moschus, R.mucronatus, R.platyphyllus, R.sanctus, R.saxatilis




Kaynaklar
  1. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  2. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  3. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  4. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)