Carlina gummifera

Gövdesiz gelişen, çok yıllık, otsu bir türdür. Yapraklar 40 cm΄ye kadar uzunlukta ve formdadır; loblar iğne dikenli dişlidir; yüzey seyrek örümcek ağsı tüylüdür. Çiçeklenme ağustos-ekim ayları arasında gerçekleşir. sapsızdır. 3-6 cm genişliktedir. Dışta kalan 1-2 kat yapıda, derimsi dokudadır, kenarları iğne dikenlidir veyüzeyleri örümcek ağsı tüylüdür; içte kalan mızraksı yapıda ve diken-uçludur. Sert kabuklu meyve ~ 5-6 mm uzunluktadır ve yüzeyi tüylüdr. 18-22 mm uzunlukta, beyaz renkte, ve sorguçlu tüylüdür; 3-5΄i biradada tabandan birleşik olması nedeniyle dallanmış görüntüdedir.

Carlina gummifera΄nın zehirliliğinin iki glikozitten (atractyloside ve carboxyatractyloside) kaynaklandığı düşünülmektedir. Fas΄ta bu bitki nedeniyle zehirlenmeler özellikle çocuklarda yaygındır. Zehirlenmeler genellikle bitkinin yanlışlıkla yutulmasından, enginar devedikeni ile karıştırılmasından veya akıntısının sakız olarak kullanılmasından kaynaklanır. Semptomların tedavisi ile bile ölümcül zehirlenme vakaları nadir değildir, Fas΄ta 1981 ile 2004 yılları arasında bu bitkiden zehirlenme nedeniyle, çoğu 16 yaşın altında, en az 98 ölüm meydana gelmiştir. Bugün için Carlina gummifera zehirlenmesinin özel bir tedavisi yoktur!

Carlina gummifera (L.) Less.

- Acarna gummifera Willd.
- Atractylis gummifera Salzm. ex L.
- Carlina macrocephala Less.
- Chamaeleon gummifer (L.) Cass.
- Cirsellium gummiferum (L.) Brot.
- diğer sinonimler...

Carlina cins adı benzer bir cinse verilen Carduus adına küçültme sıfatı kullanılarak türetilmiştir. Başka bir yaklaşıma göre ise bir efsane melekler Kutsal Roma İmparatoru Charlemagne΄a ordularını vebadan korumak için bir bitkiyi (muhtemelen Carlina acaulis) kullanmayı öğretmiş ve böylece Charlemagne ordularını vebadan korumuştur; Carlina cins adı bu efsaneye ve Charlemagne΄ye atıfla verilmiştir. Gummifera Latincede ΄sakızlı, sakız içeren, sakız taşıyan΄ anlamındadır; türden elde edilen yapışkan özsuya atıfta bulunur. Bilimsel adlandırmada kullanılan L. kısaltması modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoolog olan Carl Linnaeus´un (1707-1778) türü yayınlayan kişi olduğunu belirtmek için kullanılır. Bilimsel adlandırmada kullanılan Less. kısaltması türün Christian Friedrich Lessing (1809–1862) tarafından yayınlandığını belirtir; Lessing özellikle Papatyagiller üzerine uzmanlaşmış bir Alman botanikçidir. (..) Parantez içerisindeki isim bu taksonu ilk yayınlayan kişiyi, parantez dışındaki isim ise ilk yayın ardından bu taksona revizyon yapan kişiyi belirtir.

C.biebersteinii, C.corymbosa, C.graeca, C.lanata, C.libanotica, C.oligocephala, C.tragacanthifolia, C.vulgaris