floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Rosa hemisphaerica
 
Beynam / Ankara - Haziran 2017 © Ahmet Demirtaş
Rosa hemisphaericaRosa hemisphaericaRosa hemisphaericaRosa hemisphaericaRosa hemisphaericaRosa hemisphaericaphotos
Gözlem bildir
Kadıngöbeği
Rosaceae / Rosa / Rosa hemisphaerica
mapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmap
Kadıngöbeği (Rosa hemisphaerica) Gülgiller (Rosaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, İç Batı Anadolu, Yukarı Sakarya, Orta Kızılırmak, Yukarı Kızılırmak, Konya, Yukarı Fırat, Erzurum-Kars, Yukarı Murat-Van, Hakkari alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 800-1800 m yükseklikler arasında; kuru alanlarda, su yataklarında, toprak yığınlarında, kireçtaşı ve volkanik yamaçlarda doğal gelişim gösterir.

Bilimsel olarak Rosa hemisphaerica J. Herrm. şeklinde tanımlanır.

Rosa etimolojisi

Rosa {Latince}: gül.

hemisphaerica etimolojisi

Hemisphaerica Latincede `yarım` anlamına gelen hemi öneki ile Yunancada `top gibi, küresel` anlamına gelen sphaira kelimesinin birleşiminden türetilmiştir; genellikle yarı küresel meyve veya hipantiyumu işaret eder. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Herrm. kısaltması bilim insanı Johann(Jean) Herrmann (1738-1800) için kullanılmıştır.

Morfoloji


2 m boylanabilen, kışın yaprak döken, odunsu bir türdür. Gövde seyrek sivri dikenli; dikenler genellikle sert kılsı uçlu; genç filizler dikensizdir. Yapraklar bileşik tüysü; yaprakçıklar 5-7 adet, ters yumurtamsı, 1.2-2.5 x 0.8-1.6 cm boyutlarda, küt veya girintili uçlu, taban hemen hemen kamamsı, çift dişli kenarlı ancak genellikle tabadan 1/3`ü dişsiz, üst yüzey gri-yeşil yukarıda, alt yüzey dumanlı ve basık havlı; yaprak ekseni yoğun salgılı tüylü; stipül sıklıkla dişlidir. Çiçeklenme Mayıs-Haziran ayları arasında; çiçek sapı 0.5-1 cm; taç yapraklar dar ve soluk in sarı; boyuncuk tüylü; tepecik tek parça; hipantiyum 1.2-1.5 cm, derin portakal-kırmızımsı renktedir.

listMaplistPiclist

Gözlemler


Rosa hemisphaericaEskiköy / Kalecik / Ankara
Aralık 2020 ©Mustafa Gökmen
Rosa hemisphaericaBeynam / Ankara
Haziran 2017 ©Ahmet Demirtaş
Rosa hemisphaericaKıbrıs / Mamak / Ankara
Aralık 2019 ©Serdar Aslan vd.
Rosa hemisphaericaAnkara
Aralık 2015 ©İsmail Eker vd.
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan Rosa türleri: R.agrestis, R.arvensis, R.beggeriana, R.boissieri, R.canina, R.corymbifera, R.damascena, R.dumalis, R.elymaitica, R.foetida, R.gallica, R.hemisphaerica, R.hirtissima, R.iberica, R.kotschyana, R.marginata, R.micrantha, R.mollis, R.orientalis, R.oxyodon, R.phoenicia, R.pisiformis, R.puberulenta, R.pulverulenta, R.rubiginosa, R.sempervirens, R.spinosissima, R.tomentosa, R.turcica, R.vanheuckeriana, R.villosa
Gözlem bildirilen diğer Rosa türleri: R.banksiae




Kaynaklar
  1. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  2. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  3. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  4. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)