floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Hibiscus mutabilis
 
Bostanlı / İzmir - Kasım 2019 © Serdar Ölez
Hibiscus mutabilisHibiscus mutabilisHibiscus mutabilisHibiscus mutabilisHibiscus mutabilisHibiscus mutabilisphotos
Gözlem bildir
Hint gülü
Malvaceae / Hibiscus / Hibiscus mutabilis
map
Hint gülü (Hibiscus mutabilis) Türkiye´de doğal kaydı bulunmayan egzotik bir türdür; doğal yayılış bölgesi dışına çıkarılarak Türkiye'ye getirilerek ekilmiş veya dikilmiştir; Türkiye'de doğal ortamda çoğalmaz, ancak insan eliyle yetiştirilebilir.

Türkçe literatürde genellikle Hint gülü olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde yol hatmisi, ağaç gülü, yanardöner veya pamuk gülü olarak bilinir. Bilimsel olarak Hibiscus mutabilis L. şeklinde tanımlanır.

Hibiscus etimolojisi

Hibiscus Latincede önceleri hibiscum, daha sonra hibiscus olarak adlandırılan 'ebegümeci bitki' tanımına uymaktadır; Yunancada hibiskos tanımına uymaktadır; kelime kökeninin Galceden geliyor olması muhtemeldir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji


2-6 m boylanabilen, çalı veya küçük ağaç formlu bir türdür. Gövde odunsudur. Sürgünler yıldızsı ve yoğun havlıdır, ayrıca çok sayıda salgılı ve yünsü tüyleri bulunur. Yapraklar basittir ve almaşık dizilidir; kağıtsıdır; 3-7 loblu elsi formda ve yaklaşık 10-22 x 9-23 cm boyutlardadır; kenarlar düzensiz olarak küt dişli veya kaba dişlidir; lob keskin veya sivri uçludur; tabanı kalpsidir; 7-11 damarlıdır; yüzeyler tüysüz veya üst taraf seyrek ince ve kısa tüylerle kaplı ve alt taraf yoğun yıldızsı havlıdır; yaprak sapı 5-15 cm uzunlukta ve kaba tüylüdür; stipül şeritsi mızraksı, 5-9 mm uzunlukta ve kaba tüylüdür. Çiçek kurulları genellikle yaprak koltuklarında, tekil veya terminal ve yalancı şemsiyemsi formdadır. Çiçekler erdişidir; yaklaşık 5-10 cm çaptadır ve 1-2 cm narin saplıdır; dışçanak 8-12 adet şeritsi-mızraksı parçalıdır; çanak çan şeklinde ve 5 lobludur; çanak loblar genişçe mızraksıdır ve tabandan ortaya kadar birbirlerine bitişiktir, keskin veya sivri uçludur, tabana yakın alanlar tüylüdür, dış kısımlar yıldızsı havlı, iç kısımlar uzun tüylü, kenarlar yıldızsı tüylüdür, yüzeyler her zaman damarlıdır, kalıcıdır; taç gösterişli ve geniş, sarı, beyaz veya pembemsi renktedir ve çan şeklindedir; taç yapraklar yuvarlağımsı, kısaca kabzalı, yaklaşık 6-8 cm uzunlukta ve 5 veya beşin katları kadardır; ercik kolonu genellikle taç yapraklardan daha kısa veya çok az uzundur; sapçıkların uç kısmı kesik veya 5-dişlidir; başçık tabandan bağlıdır; üstdurumlu yumurtalık, 5 bölmeli ve yaklaşık 6 mm uzunluktadır. Kapsül meyve küremsi-silindirik ve yaklaşık 2.5 cm'dir, uç kısım biraz çentiklidir, yarıklar şeklinde bölmelidir, yıldızsı ve yoğun havlıdır, ayrıca uzun kılçıklı ve basit salgılı tüylü tüyleri bulunur; tohumlar kahverengimsi, böbrek şeklinde veya küremsi ve 2 mm boyutlardadır, yüzeyleri basit uzun tüylerle kaplıdır.


listMaplistPiclist

Gözlemler


Hibiscus mutabilisBostanlı / İzmir
Kasım 2019 ©Serdar Ölez
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan Hibiscus türleri: H.trionum
Gözlem bildirilen diğer Hibiscus türleri: H.rosa-sinensis, H.syriacus




Kaynaklar
  1. Ganeshaiah, K. N., UAS, Bangalore, India. Kailash, B. R., ATREE, Bangalore, India. Royal Norwegian Embassy grants. Indian Bioresource Information Network, Department of Biotechnology, New Delhi, India.
  2. Flora of Karnataka, Sharma B. D, 1984, Biodiversity Documentation for Kerala Part 6: Flowering Plants, N. Sasidharan, 2004, Flora of Kolhapur District, Yadav S. R & Sardesai M. M, 2002, Flora of Maharastra State Dicotyledones, Vol I, Lakshminarasimhan P.
  3. Hibiscus mutabilis L. (26 Ocak 2021). India Biodiversity Portal. https://indiabiodiversity.org/species/show/264267
  4. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  5. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  6. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  7. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)