floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Erica arborea
 
Kapısuyu / Kurucaşile / Bartın - Kasım 2020 © Serdar Ölez
Erica arboreaErica arboreaErica arboreaErica arboreaErica arboreaErica arboreaphotos
Gözlem bildir
Funda
Ericaceae / Erica / Erica arborea
mapmapmapmapmapmapmapmap
Funda (Erica arborea) Fundagiller (Ericaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Çatalca-Kocaeli, Güney Marmara, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Deniz seviyesi ile 900 m yükseklikler arasında; açık karışık ormanlarda, kayın & meşe çalılıklarında, kızıçam ve akçakesme altlarında ve makiliklerde; toprak yığınları ve sarp yarlarda doğal olarak gelişirler.


Türkçe literatürde genellikle Funda olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde süpürgeotu olarak bilinir. Bilimsel olarak Erica arborea L. şeklinde tanımlanır.

Erica etimolojisi

Erica cins adı Yunancada `odunsu çalı´ anlamına gelen ereike kelimesinden türetilmiştir. Erica aynı zamanda birçok Batı toplumunda ortak bir kadın ismidir; eski İskandinav adı olan Eiríkr'den türetilen Eric´in dişil biçimidir; ei- öneki öncel İskandinav (proto-Norse) dillerinde `tek, tek başına, benzersiz veya uzun süre, sonsuzluk´ anlamında, -ríkr soneki ise `kral, hükümdar´ anlamındadır; bu nedenle ad genellikle `tek hükümdar, hükümdar´ veya `sonsuz hükümdar, her zaman güçlü´ anlamına gelir. Kökeni farklı olsa da Erica aynı zamanda Japonya'daki kadınlar için popüler bir isimdir.

arborea etimolojisi

Arborea Latincede `ağaçsı` anlamına gelen arbor kelimesinden türetilmiştir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji


3 m kadar boylanabilen, dik bir çalı türüdür. Gövde yoğun havlıdır. Yapraklar 3.4-7 x 0.5-0.7 mm boyutlarda, şeritsi formda ve genellikle 3'lü halka dizilişlidir. Çiçeklenme Mart-Temmuz ayları arasında gerçekleşir; çiçekler 1-5 çiçekli şemsiye kurullardadır; kurullar yanal sürgünlerde ve terminal durumdadır; çiçek sapı ~ 5 mm uzunluktadır ve tüysüzdür; çanak yapraklar ~ 1.3 mm boydadır; taç ~ 3 x 2.2 mm boyutlarda ve ± çan şeklinde, beyaz veya soluk pembe renkte ve tüysüzdür. ercik sayısı 8'dir; sapçıklar ~ 1 mm boydadır ve uç kısımlarında tüylü mahmuzlar bulunur; başçık ~ 0.8 mm genişliktedir ve içe doğru uzun yarıklıdır; ovaryum 4 bölmelidir ve yüzeyi tüysüzdür; boyuncuk ~ 1.2 mm boydadır.


listMaplistPiclist

Gözlemler


Erica arboreaAbalı / Sinop
Ekim 2023 ©Serdar Ölez
Erica arboreaKaraburun / İzmir
Ağustos 2016 ©Serdar Ölez
Erica arboreaKapısuyu / Kurucaşile / Bartın
Kasım 2020 ©Serdar Ölez
Erica arboreaArıt / Bartın
Aralık 2018 ©Bilge Tunçkol ve ark.
Erica arboreaKüre / Kastamonu
Ekim 2022 ©Bilge Tunçkol ve ark.

IUCN Kırmızı Liste Kategorisi


IUCNIUCNrIUCNcat
DÜŞÜK RİSKLİ / LEAST CONCERN
Bu tür geniş yayılışlıdır ve nüfusu yüksektir. Yakın gelecekte tükenme riski bulunmamaktadır.
Nesli tükenme tehlikesi altında olan türlerin kırmızı listesi Uluslararası Doğal Hayatı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği tarafından hazırlanmaktadır.
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan Erica türleri: E.arborea, E.bocquetii, E.manipuliflora, E.sicula, E.spiculifolia
Gözlem bildirilen diğer Erica türleri: E.carnea




Kaynaklar
  1. Davis,P.H., Cullen,J., & Coode,M.J. (1962-1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh University Press (Çeviri: Ölez S., 2020)
  2. Agaclar.org -Türkiye'nin Ağaç Arşivi. (21.02.2021). https://www.agaclar.org/agac.asp?id=101
  3. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  4. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  5. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  6. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)