floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Lamium orientale
 
Nallıhan / Ankara - Mayıs 2016 © Serdar Ölez
Lamium orientaleLamium orientaleLamium orientaleLamium orientaleLamium orientaleLamium orientalephotos
Gözlem bildir
Doğu Ballıbaba
Lamiaceae / Lamium / Lamium orientale
mapmapmapmapmapmapmapmapmapmap
Güzelce (Lamium orientale) Ballıbabagiller (Lamiaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Çatalca-Kocaeli, Güney Marmara, Orta Karadeniz, Asıl Ege, İç Batı Anadolu, Konya, Erzurum-Kars, Adana, Dicle alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 700-1650 m yükseltiler arasında; kuru taşlık yamaçlar, bozkırlar, tarlalar, üzüm bağları, yol kenarlarında gelişim gösterirler.

Türkçe literatürde genellikle Güzelce olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde wiedemannia orientalis veya güzelce olarak bilinir. Bilimsel olarak Lamium orientale (Fisch. & C.A.Mey.) E.H.L.Krause şeklinde tanımlanır.

Lamium etimolojisi

Lamium cins adı Latincede `ağzı açık` anlamına gelen lamia kelimesinden türetilmiştir; cinsin çiçeklerinin şeklini işaret eder.

orientale etimolojisi

Orientale Latincede 'doğuyu hatırlatan veya doğudan gelen' anlamına gelir; Asya veya Avustralya kaynaklı tür dağılımına dikkat çeker. Parantez içerisindeki kısaltmalar bu taksonu ilk yayınlayan kişiyi/kişileri, parantez dışındakiler ise ilk yayın ardından bu taksona revizyon yapan kişi/kişileri belirtir. Kısaltmalar arasında yer alan & işareti, bu bilim insanlarının bitki hakkındaki makaleyi birlikte yayınladılarını belirtir. Fisch. kısaltması bilim insanı Friedrich Ernst Ludwig von (Fedor Bogdanovic) Fischer (1782-1854) için kullanılmıştır. C.A.Mey. kısaltması bilim insanı Carl Anton von Meyer (1795-1855) için kullanılmıştır; Meyer bir Alman (daha sonra Rus vatandaşı olmuştur) botanikçi ve kaşiftir. E.H.L.Krause kısaltması bilim insanı Ernst Hans Ludwig Krause (1859-1942) için kullanılmıştır.

Morfoloji


7-35 cm boylanabilen, gövdesi yoğun seyrek ince yumuşak kısa tüylü, tek yıllık otsu bir türdür. Yapraklar altta saplı, üstte sapsız; yaprak ayası genişçe yumurtamsı, yumurtamsı-mızraksı veya dikdörtgenimsi formda; 16-50 x 5-30 mm boyutlarda; bütün kenarlı, tırtırlı veya nadiren kaba dişli; basık tüylü, üst yüzde tüyler daha kısadır. Çiçeklenme dönemi Nisan-Haziran ayları arası; Çanak 6-10 mm, olgunlaştıkça 8-14 mm, yoğun gri, kılsı çıkıntılı; taç (üst/alt dudak) 9-20 mm boyda, soluk derin pembe, açık mor veya eflatunumsu renkte, alt dudak daha koyu beneklidir.

listMaplistPiclist

Gözlemler


Lamium orientaleAkçakavak / Beypazarı / Ankara
Mayıs 2023 ©Mustafa Gökmen
Lamium orientaleSivrihisar / Eskişehir
Mayıs 2023 ©Serdar Ölez
Lamium orientaleProf. Dr. Ahmet Taner Kışlalı / Çankaya 
Mayıs 2021 ©Figen Balamur Uğur
Lamium orientaleYeşilyurt / Haymana / Ankara
Mayıs 2020 ©Mustafa Gökmen
Lamium orientaleHaymana / Ankara
Mayıs 2020 ©Mustafa Gökmen
Lamium orientaleNallıhan / Ankara
Mayıs 2016 ©Serdar Ölez
Lamium orientaleIrmaklı / Darende / Malatya
Nisan 2017 ©Şükrü Karakuş vd.
Lamium orientaleAnkara
Aralık 2015 ©İsmail Eker vd.
Lamium orientalePülümür, Pülümür vadisi, Pülümür’e 10. km kala, 1300-1500 m / Tunceli
Haziran 2022 ©Mehmet Yavuz PAKSOY
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan Lamium türleri: L.album, L.amplexicaule, L.eriocephalum, L.galactophyllum, L.galeobdolon, L.garganicum, L.macrodon, L.maculatum, L.moschatum, L.multifidum, L.orientale, L.purpureum, L.tomentosum, L.tschorochense, L.vreemanii




Kaynaklar
  1. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  2. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  3. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  4. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)