floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Clematis vitalba
 
Yenice / Karabük - Mayıs 2018 © Serdar Ölez
Clematis vitalbaClematis vitalbaClematis vitalbaClematis vitalbaClematis vitalbaClematis vitalbaphotos
Gözlem bildir
Akasma
Ranunculaceae / Clematis / Clematis vitalba
mapmapmapmapmapmapmapmapmap
Akasma (Clematis vitalba) Düğünçiçeğigiller (Ranunculaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Çatalca-Kocaeli, Ergene, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege, Adana alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Deniz seviyesinden 1500m yüksekliklere kadar orman altlarında gelişim gösterir.

Türkçe literatürde genellikle Akasma olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde adi orman asması olarak bilinir. Bilimsel olarak Clematis vitalba L. şeklinde tanımlanır.

Clematis etimolojisi

Clematis tür adı 1550΄lerde tanımlanan ve sarılıcı bir bitki türünü tanımlayan Latince clematis kelimesinden alınmıştır; ΄asma, asma dalı΄ anlamına gelen Eski Yunanca κλήμα (klḗma) kelimesinden türetilmişitir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji


Kışın yaprak döken, sık dallı, tırmanıcı-yayılıcı, çok yıllık odunsu bir türdür. Gövde kabarık çizgili, boyuna yarıklıdır, boğumlar arası basık tüylüdür. Yapraklar bileşik tüysü, 5 yaprakçıklı; yaprakçıklar yumurtamsı-yüreğimsi, tam kenarlıdan derin dişliye kadar değişken kenarlı; seyrek yumuşak tüylü veya tüysüzdür. Çiçeklenme dönemi Haziran-Ağustos ayları arası; çiçek durumu brakte yaprak ile dal arası birleşik salkım; eksenler yoğun tüylü; çiçekler hoş kokulu; çiçek zarfı (perianth) dilimleri 9-11mm boyda, krem, beyaz veya sarımsı renkte, dış kısmı yoğun ince yumuşak kısa tüylü; ercik başı tüysüz sapçıklardan daha kısa. Meyve sert kabuklu, tüylü ipçiklidir.

listMaplistPiclist

Gözlemler


Clematis vitalbaAbana / Kastamonu
Kasım 2023 ©Serdar Ölez
Clematis vitalbaKabaklar / Nallıhan / Ankara
Mart 2021 ©Serdar Ölez
Clematis vitalbaÇukurören / Azdavay / Kastamonu
Kasım 2020 ©Serdar Ölez
Clematis vitalbaYenice / Karabük
Mayıs 2018 ©Serdar Ölez
Clematis vitalbaSamandere / Akçakoca / Düzce
Ekim 2018 ©Serdar Ölez
Clematis vitalbaAnkara
Aralık 2015 ©İsmail Eker vd.
Clematis vitalbaAmasra / Bartın
Aralık 2018 ©Bilge Tunçkol ve ark.
Clematis vitalbaKüre / Kastamonu
Ekim 2022 ©Bilge Tunçkol ve ark.
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan Clematis türleri: C.cirrhosa, C.flammula, C.orientalis, C.vitalba, C.viticella




Kaynaklar
  1. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  2. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  3. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  4. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)