floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Tanacetum sorbifolium
 
Maçahel / Artvin - Temmuz 2019 © Mustafa Gökmen
Tanacetum sorbifoliumTanacetum sorbifoliumTanacetum sorbifolium
Gözlem bildir
Üvez pireotu
Asteraceae / Tanacetum / Tanacetum sorbifolium
mapmap
Üvezpireotu (Tanacetum sorbifolium) Papatyagiller (Asteraceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de sadece Doğu Karadeniz alt bölgesinde doğal yayılış göstermektedir. 1400-1900 m yükseklikler arasında; su kenarları, göknar-çam örtülü volkanik yamaçlar, orman gülü çalılıklarında ve çay bahçelerinde doğal yetişirler.

Bilimsel olarak Tanacetum sorbifolium (Boiss.) Grierson şeklinde tanımlanır.

Tanacetum etimolojisi

Tanacetum Latincede `solucan odunu` anlamına gelen tanaceta kelimesinden türetilmiştir.

sorbifolium etimolojisi

Sorbifolium Latincede `üvez` anlamına gelen sorbus kelimesi ile `yaprak` anlamına gelen folium kelimesinin birleşiminden türetilmiştir; türün yapraklarının üvez yapraklarıyla benzerliğine işaret eder. Parantez içerisindeki kısaltmalar bu taksonu ilk yayınlayan kişiyi/kişileri, parantez dışındakiler ise ilk yayın ardından bu taksona revizyon yapan kişi/kişileri belirtir. Boiss. kısaltması bilim insanı Pierre Edmond Boissier (1810-1885) için kullanılmıştır; Boissier İsviçreli botanikçi, kâşif ve matematikçidir; Türkiye´den ve birçok başka ülkeden ve bölgeden bitki örnekleri toplamıştır; çok sayıda bitki cinsini ilk defa Boissier tanımlamıştır. Grierson kısaltması bilim insanı Andrew John Charles Grierson (1929-1990) için kullanılmıştır.

Morfoloji


50-150 cm boylanabilen, çok yıllık, otsu bir türdür. Sap yaprakları 10-15 cm, iki derin tüysü veya hemen hemen tüysü, çevrel olarak ± yumurtamsı, ± düzenli testere dişli, seyrek her iki yüzü havlı, salgısız; yanal dilimler 4-5 çift, 5-7 x 0.7-1.5 cm, üst kenar tabana kadar bölünmüş, alt kenar genellikle sap boyunca aşağı doğru uzanan şekildedir. Çiçeklenme Ağustos-Eylül aylarında; kapitulum çok sayıda, terminal yalancı şemsiye kurullarda; involukrum 7-8 mm genişlikte; filariler 2.5-4 x 0.5-1.25 mm, şeritsi-ters mızraksı, seyrek havlı, kenarlar ve uç kısım kahverengi zarsı; dilsi çiçekçikler ~ 12, beyaz, 7-10 x 3 mm, eliptik-mızraksı, tam kenarlı veya uç kısmı 3 kertikli; tüpsü çiçekçikler sarı renkte ve 2 mm uzunluktadır. Meyveler sert kabuklu, kahverengimsi, 1.5-2 mm, 5 çıkıntılı; taççık tam kenarlı ve 0.1-0.2 mm çaptadır.

listMaplistPiclist

Gözlemler


Tanacetum sorbifoliumMaçahel / Artvin
Temmuz 2019 ©Mustafa Gökmen
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan Tanacetum türleri: T.abrotanifolium, T.albipannosum, T.alyssifolium, T.argenteum, T.armenum, T.aucheri, T.aucherianum, T.aureum, T.balsamita, T.balsamitoides, T.cadmeum, T.canescens, T.cappadocicum, T.cilicium, T.coccineum, T.corymbosum, T.densum, T.depauperatum, T.eginense, T.erzincanense, T.germanicopolitanum, T.haradjanii, T.haussknechtii, T.heterotomum, T.kotschyi, T.macrophyllum, T.mucroniferum, T.munzurdaghensis, T.nitens, T.nivale, T.oltense, T.oxystegium, T.parthenifolium, T.parthenium, T.pinnatum, T.polycephalum, T.poteriifolium, T.praeteritum, T.punctatum, T.sericeum, T.sipikorense, T.sorbifolium, T.tabrisianum, T.tomentellum, T.uniflorum, T.vulgare, T.zahlbruckneri




Kaynaklar
  1. Davis, 1975, Flora of Turkey and the East Aegean Islands Vol:5 Page:261
  2. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  3. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  4. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  5. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)